Puzzelen kan een leuke uitdaging zijn. In deze blog kan je een heel aantal tips vinden om aan de slag te gaan met puzzels om uitdaging te voorzien in de klas of thuis. Uitdaging in puzzelen is vrij eenvoudig op te zetten.
Voor we starten geven we nog graag wat informatie mee over de strategie van (leg)puzzels.
Er is beperkt wetenschappelijk onderzoek naar de optimale strategieën voor het leggen van legpuzzels. Traditioneel beginnen veel mensen met het sorteren en leggen van de randstukken om een kader te vormen. Echter, sommige ervaren puzzelaars suggereren dat het efficiënter kan zijn om de stukjes eerst op kleur en patroon te sorteren, vooral bij complexe afbeeldingen. Door deze aanpak kunnen herkenbare delen van de afbeelding sneller worden samengesteld, wat het verdere proces vergemakkelijkt.
Uiteindelijk hangt de beste aanpak af van persoonlijke voorkeur en de specifieke kenmerken van de puzzel. Het is belangrijk om een methode te kiezen die het meeste plezier en voldoening biedt tijdens het puzzelen.
Kleuters
Sommige kleuters hebben een duidelijke voorsprong in puzzelen. Hier is het van belang flexibel te zijn in het aanbod van puzzels. Insteekpuzzels maken in de klas terwijl je in de thuiscontext al puzzels van 50 stukjes of meer maakt, is allesbehalve motiverend.
Simpele tips voor uitdagend puzzelen:
- Twee puzzels door elkaar gooien: Laat kinderen puzzels combineren en sorteren op vorm of kleur.
- Puzzelen op de vorm: Laat de puzzel omgekeerd liggen en puzzel zonder naar de afbeelding te kijken.
- Puzzelteams maken: Een legteam en een zoekteam maken om samen te werken, wat ook executieve vaardigheden traint.
Ander tips voor uitdaging in puzzelen met kleuters:
- Moeilijkere puzzels introduceren:
- Kies puzzels met meer stukjes dan ze gewend zijn, bijvoorbeeld 12-20 stukjes voor gevorderde kleuters. Ga met ouders in gesprek om af te stemmen of de kleuter ook in de klas toont wat dat er thuis wordt gezien.
- Gebruik puzzels met abstractere afbeeldingen of ingewikkelde patronen.
- 3D-puzzels:
- Laat kinderen experimenteren met eenvoudige 3D-puzzels zoals houten blokken, bouwsets of eenvoudige constructies zoals piramides en torens.
- Voor geavanceerdere kleuters kun je overwegen kleine LEGO-puzzels of eenvoudige tangramsets aan te bieden. Gebruik eventueel de bouwuitdagingen kaartjes voor de bouwhoek in de klas of de blokken thuis.
- Eigen puzzels maken:
- Laat kinderen hun eigen tekeningen maken en knip deze in puzzelstukken. Dit stimuleert creativiteit en biedt een persoonlijke uitdaging.
- Gebruik foto’s of prints van bekende objecten en maak daar puzzels van.
- Samenwerken:
- Introduceer grote puzzels (bijvoorbeeld 50-100 stukjes of meer voor kleuters met een grote voorsprong) die ze samen met een ouder, vriendje of begeleider kunnen maken.
- Laat ze een rol spelen in het teamproces, zoals sorteren op kleuren of randen zoeken.
- Timing of Competitie:
- Daag kinderen uit om een puzzel sneller te maken dan een vorige poging. Gebruik eventueel zandloper timers, nadat je gezien hebt op welke tijd ze ‘normaal’ een puzzel tot een goed einde kunnen brengen.
- Organiseer een vriendelijke competitie, waarbij ze tegen andere kinderen of zichzelf spelen.
- Thema’s en Complexiteit:
- Kies puzzels die aansluiten bij hun interesses, zoals dieren, voertuigen, of sprookjes.
- Introduceer puzzels met extra uitdagingen, zoals dubbele afbeeldingen of glow-in-the-dark-elementen.
- Logische Denkpuzzels:
- Bied activiteiten zoals tangrams, mozaïekvormen, of eenvoudige doolhoven aan.
- Probeer logische puzzels waar ze stukken op de juiste manier moeten combineren om een figuur of patroon te vormen.
- Extra elementen toevoegen:
- Combineer puzzelen met een verhaal, bijvoorbeeld: “Help de prinses haar kasteel terugvinden door deze puzzel op te lossen.”
- Laat kinderen raden hoe het eindresultaat eruit zal zien voordat ze de puzzel voltooien.
- Variatie in materiaal:
- Introduceer puzzels van verschillende materialen zoals hout, schuim, of stof.
- Probeer interactieve digitale puzzels of apps (geschikt voor hun leeftijd).
- Open einde:
- Geef kinderen materialen zoals losse stukjes, blokken of magnetische puzzels en laat ze zelf ontwerpen maken. Dit stimuleert probleemoplossend denken. Lees meer spelideeën met loose parts bij ‘de lerende Wolf’.
Belangrijk:
- Observeer het kind om te zien wat hen boeit en frustreert.
- Zorg ervoor dat de uitdaging haalbaar blijft om plezier en motivatie te behouden.
- Bied veel positieve feedback en vier hun succes!
Niet alle kinderen puzzelen graag. Het is echter wel belangrijk om uit te zoeken waarom ze niet graag puzzelen. Soms is er een vaste mindset mee gemoeid en gaan ze te snel in paniek. Soms is de sprong naar een moeilijkere puzzel te groot en heeft het kind niet voldoende strategieën om stapsgewijs te werken. Begeleiding in de zone van naaste ontwikkeling is dan belangrijk.
Deze benadering maakt puzzelen niet alleen uitdagender, maar ook leuker en educatief waardevol voor kleuters.
Uitdaging in puzzelen voor oudere kinderen
Voor oudere kinderen zijn er tal van manieren om puzzelen uitdagender en boeiender te maken, naast de voorbeelden zoals escape puzzels, Wasgij puzzels, en Ravensburger Krypt puzzels. Hier zijn extra tips:
- Introduceer Conceptuele Puzzels:
- Zoek naar puzzels met abstracte ontwerpen, dubbele beelden, of ingewikkelde patronen die veel concentratie en strategie vereisen.
- Puzzels met een verhaal:
- Mystery Jigsaw Puzzles waarbij je een verhaal moet oplossen aan de hand van aanwijzingen in de afbeelding.
- Detective Puzzels waarbij je een raadsel of moord moet oplossen na het voltooien van de puzzel.
- Puzzels met technologie:
- Combineer puzzelen met technologie (bijvoorbeeld AR-puzzels).
- Extra moeilijke puzzels:
- Puzzels met dubbele zijden of transparante puzzels zoals “Invisible Puzzles”.
- Monochrome puzzels waarbij alles in dezelfde kleur is.
- Tijdgebonden uitdagingen:
- Zet een timer en kijk wie de puzzel sneller kan voltooien.
- Organiseer puzzelwedstrijden in teams of individueel.
- Educatieve puzzels:
- Wetenschappelijke puzzels zoals een periodiek systeem of sterrenkaarten.
- Wereldkaarten en historische thema’s die geografische kennis vergroten.
- Houten denkpuzzels – ook in 3D
- Samenwerkingspuzzels:
- Kies voor zeer grote puzzels (bijvoorbeeld 2000+ stukjes) die in teams kunnen worden opgelost.
Voorbeelden om te verkennen:
- Gradient Puzzels met kleurovergangen zonder duidelijke vormen.
- Puzzle Impossible Series met extra verwarrende ontwerpen.
- Mechanical Puzzles zoals houten 3D-modellen van UGEARS.
Belangrijk:
- Variatie: Wissel af tussen verschillende soorten puzzels om de uitdaging fris te houden.
- Passie aanspreken: Kies thema’s die aansluiten bij hun interesses, zoals fantasy, natuur of wetenschap.
- Community: Introduceer ze aan puzzelgroepen of -wedstrijden om de uitdaging sociaal te maken.
Deze aanpak maakt puzzelen niet alleen uitdagender, maar ook een avontuur dat aansluit bij hun groeiende cognitieve en creatieve capaciteiten!
Pinnen voor later
