Solitaire denkspellen in groep om Executieve vaardigheden te trainen

Solitaire denkspellen speel je normaal gezien niet in groep. Toch kan het ook heel interessant zijn om solitaire denkspellen in groep te gaan spelen om executieve vaardigheden verder spelenderwijs te trainen.

Welke executieve functies zijn?

Er zijn heel wat verschillende classificaties van executieve functies. Volgens Peg Dawson en Richard Guare (2009) kunnen we 11 executieve functies onderscheiden:

• Nadenken voor je iets doet (respons-inhibitie)
• Emotieregulatie
• Werkgeheugen
• Volgehouden aandacht
• Doelgericht doorzettingsvermogen
• Planning (wat doe ik eerst)
• Organisatie
• Time management
• Metacognitie (Kijken naar jezelf en zien wat je gedaan hebt en waarom)
• Taakinitiatie (Op tijd en efficiënt aan een taak beginnen)
• Flexibiliteit

Om een duidelijk beeld te krijgen wat die executieve functies inhouden, kan het handig zijn om de autometafoor te gebruiken:

Als je met kinderen gericht aan vaardigheden gaan werken die passen bij deze executieve functies werken, dan gaat hun schoolwerk er ook op vooruit!
Spellen zijn sowieso een speelse manier om executieve vaardigheden te trainen. Maar je kan dus ook solitaire denkspellen spelen in groep om dat te doen.
Je spellenkast is in één keer 3x zoveel waard.

Hoe gebruik je solitaire denkspellen in groep?

In plaats van de smartgames alleen te laten spelen, ga je ze spelen in groep. Je gaat samen rond het spel zitten en lost om de beurt één opgave van het spel op.
Natuurlijk train je niet met alle spellen dezelfde vaardigheden op deze manier. Je moet dus kiezen welk spel je kiest voor een bepaalde vaardigheid te oefenen.

• Bespreek hoe je het spel gaat aanpakken – waar gaat wie zitten? Hoe schuiven we door (en hoe lang krijgt iemand de tijd voor de oplossing te vinden)? Wie mag beginnen? (organisatie)
• Overloop samen de regels van het spel – wat moet je doen en in welke volgorde (respons-inhibitie)
• Je moet rekening houden met de anderen, want je speelt nu niet alleen (flexibiliteit).
• Je moet het spel blijven volgen, want ook al ben je niet aan het spelen, er kan hulp worden gevraagd of het spel kan worden doorgeschoven (al naar gelang de afspraken die werden gemaakt.)
• Het kind dat niet aan de beurt is, mag wel kijken en in zijn hoofd de oplossing bedenken, maar mag dit niet luidop zeggen. (respons -inhibitie en emotieregulatie)
• Het kind dat wel aan de beurt is, mag hulp vragen als het echt niet lukt! Maar als een kind maar gering aandacht kan vasthouden, dan vraagt het te vroeg om hulp. Daar kan de begeleider dan wel op wijzen. (Volgehouden aandacht)
• Wie is er aan de beurt (werkgeheugen)

Wat leren kinderen nog op deze manier?

• Omgaan met faalangst. Er zit wel iemand op hun vingers te kijken! Ze gaan zien dat iedereen wel eens fouten maakt en dat is helemaal oké.
• Hulp vragen als het echt niet lukt. “Anne, kan jij mij de volgende stap helpen oplossen?”

Nabespreking (Metacognitie)

• Na het spel kan er worden nagepraat. Waarom vroeg je toen om hulp? Was dat te vroeg? Welke tip had je vooruit kunnen helpen? Vond je het moeilijk om op je beurt te wachten? Was het moeilijk om je aandacht erbij te houden als je niet aan de beurt was? Hadden we de spelopstelling anders moeten doen?

Variatie

Deze keer speel je het spel allemaal samen en niet om de beurt.
Hoe ga je de taken verdelen? (organisatie) En hoe ga je te werk met het opstellen van het spel en wie doet wat wanneer? (organisatie en planning).
Wie stelt het spel op en wie gaat het opruimen? (Taakinitiatie en organisatie)

Executieve vaardigheden oefenen met solitaire denkspellen op school en thuis

Oefenen met smartgames en de executieve functies kan dus een grote meerwaarde betekenen, zonder dat de kinderen door hebben dat ze aan het bijleren zijn! In een gezin is het bovendien kwaliteit-tijd die je toevoegt, want je moet dit natuurlijk wel samen doen met mama en/of papa.

Pluswerking

Ook in plusgroepen kan dit dus een grote meerwaarde betekenen! (Hoog)begaafde kinderen moeten ook hun executieve vaardigheden traienen. In plaats van hen alleen met een smartgame in een hoekje te zetten, zet ze in groep met peers en laat hen met smartgames werken aan het versterken van hun zo broodnodige executieve functies!

Zo zie je dat je met smartgames veel meer kan dan ‘alleen’ spelen. Dus deze denkspelletjes zijn niet enkel voor mensen die graag alleen spelen!

Had jij door dat je zoveel meer kon met breinbrekers?
De meest bekende zijn natuurlijk smartgames, maar ook Eureka Ah!Ha! heeft hele toffe denkspellen. Als je hun assortiment wil bekijken kan dat in het artikel op onze website.

Pinnen voor later: